Gözler O’nu idrak etmez, Gözleri O idrak eder; öyle Latif, öyle Habîr’dir O. Göklerde ve yerde ne varsa tümü Allah’ındır. Allah, her şeyi kuşatandır. (Her an yaratan ve varlıkta tutandır.)
Aynalar da susar. Ârif ifadesi ‘ayn’ına çarptığında anlarsın susman gerektiğini. ‘Ayn’ın sustuğunda aynalar da susar.Susar aynalar aynı olduğunda; yani kendine değil, kendi özüne bakmaya başladığında ve sırra dâhil olduğunda susar. Susa’yan yanmayı bıraktığında, damarlarında akan o asil kan ile susuzluğunu giderir. Dışarıdan âzad olduğunda anlarsın aynalar neden susar? Yoksa, şu yazdıklarım bir bilmeceden yazıyor gibi anlaşılır. Karışık değil aslında, bak:
“Kâr”ışıktır, ışığın konuşur, aynalar susar.
Kırışıktır yüzün, kırılan ışıktan ışık susar.
Çatlayan suyun içinden hava sızar.
Hava toprağa karışır.
Karlar erir, gün ışır.
Hep ışımak mı var peki?
Hayır, kar karanlıktır aslında.
Işığın susuşunu nereden bilecektik anlık yağan kar olmasa? Olsun, olanla olmayanın bir olduğu yerde vardır hayır. Hayırda hayırlar saklıdır. Saklambaç biter, Güneş nuruyla kamaştırır. Işık ne ki, nur var iken? Aşk ne ki, âlâ-i cümle cân tavaf eder iken? “Hâ var ha yok” sen ben hikâyesindeki noktanın, aynı nura gark iken…
Dün öldü, yarın var mı?
Gençliğe güvenme,
Ölen hep ihtiyar mı?
Cennetin fazlası, varlığın dayanılmaz doluluğudur. Bunca tefekkürü akıl, bunca sevgiyi kalp kaldıramaz olduğunda, saya saya bitiremediğimiz varoluşu gözlerimiz yorulur da ‘ayn’ edemez olur ve kendine çekilir. Tanrısal zihnin de bir gün yorulur. Sıra kalbe gelir ve orada da vecd eden salât eder, aşk eder. “Ene’l Hakk” bile der, sonra bakar ki “Mümin kulumun kalbine sığdım” nidasının da bunu karşılayamadığını görür.
Görmeler ve hissetmelerin dengelendiği yerde, Rahman’ın, “Akletmez misiniz?” dediğini duyar. Kalp ile aklı izdivaç eyle ki, her şeyin aşırısı sırat-ı müstakime terstir.
Akıl bâliğ olmak; aklın ve beliğ olan kalbinin izdivacıdır. Sırat-ı müstakim en güzel hâldir.